Domy drewniane

Jednorodzinne domy drewniane wyróżniają się dużą prostotą i elastycznością w budowie, co sprawia, że projekty takich domów cieszą się coraz większym zainteresowaniem wśród klientów indywidualnych Polsce. Podstawowe konstrukcje domów z drewna to dom szkieletowy tzw. „kanadyjski”, dom z bala, czyli innymi słowy „dom góralski”, dom drewniany modułowy lub budynek w konstrukcji słupowo ryglowej.

Choć projekty domów drewnianych mogą się kojarzyć niektórym tylko z domkami letniskowymi, to należy pamiętać, że od wieków (od średniowiecza) domy drewniane całoroczne powstają na całym Świecie. Nawet w miejscach o najbardziej niesprzyjających warunkach klimatycznych takich jak np. Skandynawia. W niczym nie ustępują domom wybudowanym w technologii murowanej i z pewnością spełnią oczekiwania wymagających klientów. W Stanach Zjednoczonych już ponad 150 lat temu zaczęto stosować w domach jednorodzinnych lekką konstrukcję szkieletową. Do dnia dzisiejszego jest ona w USA dominująca przy projektowaniu budynków o małych gabarytach oraz domów mieszkalnych i stanowi około 90% wszystkich nowych domów.

Przyjrzyjmy się zatem wybranym konstrukcjom domów drewnianych.

Projekty domów drewnianych szkieletowych – najważniejsze informacje.

Drewniane domy szkieletowe, to jak wskazuje nazwa budynki, których konstrukcja opiera się na drewnianym szkielecie. Projekt drewnianego domu w technologii lekkiej ma liczne zalety i jest wybierany z kilku powodów. Najważniejszy z nich to elastyczność budowy. Użycie szkieletu drewnianego pozwala na budowę domu w dowolnym kształcie i stylu. Można też w łatwy sposób go rozbudować, a wnętrza zaaranżować na wiele sposobów. Budowa domu drewnianego szkieletowego jest też szybka w realizacji. Jest to możliwe dzięki wcześniejszemu przygotowaniu przez wykonawcę głównych elementów konstrukcji budynku. Przyczynia się do tego również zastosowanie niewielkich modułów i łatwość w ich przenoszeniu. Stąd przy budowie domów szkieletowych niezwykle rzadko przytrafiają się jakiekolwiek błędy konstrukcyjne. Konstrukcja domu wykonywana jest z cieńszych belek drewnianych rozmieszczonych co około 60cm, a ich grubość dostosowuje się do typu ściany i stropów. W projekcie należy też uwzględnić czy będzie to dom z poddaszem użytkowym, jaki kąt nachylenia i rodzaj pokrycie dachu zastosujemy.

Źródło / własne

Jak już pisaliśmy wcześniej zaletą szkieletowych domów drewnianych jest krótki czas budowy, może ona trwać około 3 – 4 miesiące. Natomiast niewielki domek, przy sprawnej ekipie budowlanej znającej się na swoim fachu, może powstać nawet w 2 miesiące. Warto w tym miejscu zaznaczyć, iż jedynymi pracami mokrymi przy budowie domów drewnianych jest wykonanie fundamentów w formie ścian fundamentowych lub płyty. Są to jedyne prace, które należy bezwzględnie wykonać w czasie dodatnich temperatur. Natomiast wszelkie pozostałe można w zasadzie wykonywać o każdej porze roku i nie trzeba wprowadzać przerw technicznych. Okazuje się więc, że budowa technologią drewnianą szkieletową nie jest tak żmudnym procesem jak budowa w technologii murowanej. Domy szkieletowe powstają z różnych gatunków drewna, zazwyczaj suszonego komorowo. Zewnętrzna okładzina może być wykonana z płyt wodoodpornych OSB, a następnie pokryta tynkiem. Kolejną metodą jest zastosowanie pionowych kontrłat na konstrukcji ścian i wykończenie szalówką drewnianą. Należy pamiętać, że pomiędzy konstrukcją a kontrłatami trzeba zastosować wiatroizolację. W ścianach konstrukcyjnych zewnętrznych i wewnętrzny oraz działowych stosuje się zazwyczaj izolację termiczną w postaci wełny mineralnej. Jej grubość zależy od rodzaju ściany.

Drewniany dom z bali – charakterystyka.

Wśród projektów domów drewnianych możemy spotkać się z domami wykonanymi z bala. Takie budynki, potocznie nazywane są „domami góralskimi”. Wykonuje się je z odpowiednio przygotowanych do tego celu pni drewna. Niektórzy, ze względów ekonomicznych, decydują się na zakup projektu z "cieńszego bala". Próbują wtedy ściany takiego budynku ocieplić od wewnątrz. Nie jest to zgodne ze sztuką budowlaną. Aby spełnić wymogi cieplne, bale powinny być grubości co najmniej 25 cm, wówczas drewno pełni także rolę izolatora bez dodatkowego ocieplenia. Bale można ocieplić od środka, lecz trzeba użyć specjalnej, oddychającej izolacji lub między balem a izolacją wykonać szczelinę wentylacją – pozwoli to uniknąć zagrzybienia ścian. Styki między balami wypełnia się materiałem elastycznym i trwałym, który sprawi, że nawet przy bardzo niekorzystnych warunkach atmosferycznych ściany domu będą szczelne.

Tak jak w innych budynkach wykonanych technologią tradycyjną, tak i w domu z bali drewnianych, jedynym elementem konstrukcyjnym, który trzeba wykonywać przy dodatniej temperaturze są fundamenty. Pozostałe prace można prowadzić przez praktycznie cały rok, również w okresie zimowym. Pnie do budowy domów góralskich mogą mieć różne przekroje, najczęściej są one jednak okrągłe. Poza tym bale mogą być pełne, klejone lub warstwowe. Domy z bali budować można z drewna suszonego albo mokrego. Jednak ze względu na osiadanie takich domów, zdecydowanie lepiej jest stosować to pierwsze rozwiązanie. Optymalna wilgotność drewna na ten cel to około 18-19%. Przygotowanie drewna, które może być wykorzystane do budowy domu z bali wymaga sporo pracy. Musi być ono obrobione, a także częściowo wysuszone tuż po ścięciu, później poddawane jest sezonowaniu. Powinno trwać ono przynajmniej dwa lata, a najlepiej kilka. Długi czas pozyskiwania materiału sprawia, że koszty budowy domu drewnianego z bala są wyższe niż w konstrukcji szkieletowej lekkiej. Elewacja takiego domu może zostać wykończona innymi materiałami, ale warto pozostawić widoczny bal. To bardzo popularna technologia na terenach górskich – domy z bali dobrze komponują się z architekturą oraz krajobrazem polskich gór.

Projekty domów z bali drewnianych mogą być wykonywane z różnych gatunków drewna. Najczęściej stosowane w naszych warunkach to:

sosna;
świerk;
jodła;
modrzew;
cedr

Domy drewniane modułowe.

Powstają z gotowych systemów modułowych składających się z drewnianych elementów. Mają one różną wielkość, a dzięki technologii prefabrykacji szkielety ścian można łączyć w dowolny i łatwy sposób. W budownictwie modułowym jest możliwość zbudowania projektów domów parterowych oraz piętrowych. Szkieletowe konstrukcje ścian wytwarzane są na miejscu u producentów, a nie na placu budowy, następnie elementy te przywożone są i montowane na budowie. Budownictwo drewniane modułowe znacznie skraca czas budowy oraz przyspiesza proces realizacji całego projektu. Postawienie gotowego domu modułowego do stanu deweloperskiego może zająć od 2 do 5 miesięcy. Drewniane domy modułowe zaliczamy do domów energooszczędnych, dzięki temu możemy mówić o niskich kosztach eksploatacyjnych. Projekty domów drewnianych modułowych są też znacznie tańsze w późniejszym utrzymaniu, a co za tym idzie są bardziej ekologiczne.

Projekt domu drewnianego w konstrukcji słupowo ryglowej.

Jeżeli zdecydujemy się na dom drewniany w szkielecie masywnym musimy wiedzieć, że konstrukcję tą wykonuje się tylko technikami ciesielskimi bez używania łączników stalowych oraz gwoździ. Ciekawostka jest również, że sposób konstruowania szkieletu słupowo ryglowego nie zmienił się praktycznie od czasów średniowiecza, z których wywodzi się ta sztuka budowlana. Szkielet słupowo ryglowy składa się z solidnych bali drewnianych o przekroju zbliżonym do kwadratu. Wymiary jego boku wahają się od 12 do 30 cm. Dziś ten typ konstrukcji drewnianej nazywany jest szkieletem masywnym i jest on przeciwieństwem konstrukcji lekkiej tzw. kanadyjskiej. Każdy element w konstrukcji słupowo ryglowej pełni w ścianie określoną funkcję. Od tej funkcji właśnie wywodzi się jego nazwa. Pionowe elementy to słupy, które są połączone ze sobą ryglami - krótkimi, poziomymi elementami. Tworzą one razem prostokątne pola, które w języku budowlanym określa się jako konstrukcję słupowo ryglową, a w języku potocznym po prostu ryglową.

Domy drewniane – zalety i wady.

Zalety, jakimi charakteryzują się projekty domów drewnianych:

bardzo szybka i sprawna budowa, jeżeli zdecydujemy się na dom w technologii szkieletowej lekkiej lub modułowej;
poza fundamentami, realizacja projektów domów drewnianych może być prowadzona praktycznie przez cały rok;
budynki drewniane są bardziej ekologiczne w budowie niż murowane - budownictwo drewniane produkuje mniej odpadów;
jeśli budowa domu drewnianego jest wykonany zgodnie ze sztuką budowlaną i odpowiednio zabezpieczony, nie istnieje ryzyko pojawienia się w przyszłości grzyba czy pleśni w ścianach, stropach i połaciach dachu;
przy dobrej izolacji, duża wytrzymałość nawet na bardzo niekorzystne warunki pogodowe;
nie ma praktycznie żadnych ograniczeń, jeśli chodzi o sposób wykończenia zarówno elewacji jak i wnętrza domu drewnianego – podobnie jak w przypadku technologii murowanej;
stosując certyfikowane materiały, można osiągnąć bardzo dobrą izolacyjność cieplną i akustyczną;
wytrzymałość konstrukcji drewnianej nawet na duże obciążenia, przy zastosowaniu belek o odpowiednich przekrojach, można wykonać strop wylewany lub pokrycie dachowe z dachówki ceramicznej czy betonowej;
w tradycyjnym budownictwie drewnianym w połączeniu z innymi maturalnymi materiałami tj. kamień czy beton architektoniczny, można uzyskać klimatyczne wnętrza o niepowtarzalnym charakterze, w których unosi się przyjemny zapach drewna;
w domach z drewna istnieje możliwość zastosowania różnych rodzajów ogrzewania.

Wady domów drewnianych:

jak powszechnie wiadomo, drewno jest materiałem, który ma niską klasę odporności ogniowej, w związku z tym konieczne jest stosowanie czterostronnego strugania elementów konstrukcyjnych oraz dodatkowych zabezpieczeń chemicznych;
jako, że budowa jest prowadzona z suszonych, gotowych elementów dostarczanych bezpośrednio na plac budowy, nie ma możliwości rozłożenia budowy na pomniejsze etapy;
konieczna jest dokładna i częsta konserwacja, w przypadku rodzimych gatunków drewna, powinno się ja wykonywać co około 5 lat;
jeżeli zdecydujemy się na projekt domu z bala, może się okazać, że koszt budowy jest wyższy w porównaniu do domów murowanych;
drewno pod wpływem temperatury "pracuje", będzie to powodowało pękanie ścian wewnątrz budynku.

Projekty domów drewnianych - coraz częściej wybierane w Polsce

Pomimo, że budownictwo w technologii murowanej wciąż cieszy się w Polsce większą popularnością niż to w technologii drewnianej, to jednak obserwuje się rosnące zainteresowanie tradycyjnym budownictwem. Coraz więcej osób przekonuje się do budowy własnego domu z drewna. Dla wszystkich, którzy wybrali właśnie odpowiedni projekt i stawiają na stylową architekturę tradycyjną, dobrym rozwiązaniem będzie dom z bali – zwłaszcza na terenach górskich. Z kolei osoby, które chcą postawić dom drewniany szybko i w nowoczesnym stylu, powinny rozważyć projekt domu modułowego lub kanadyjskiego. Projekty nowoczesnych domów drewnianych – zarówno szkieletowe, jak i z bali – są rozwiązaniem bardziej ekologicznymi. Dom z drewna to świetny wybór dla osób, które cenią sobie naturalne rozwiązania i chcą zbudować dom bez produkcji olbrzymiej ilości odpadów. Drewno to materiał naturalny, który nie szkodzi naszemu zdrowiu oraz otoczeniu. Ponadto we wnętrzach takich drewnianych domów panuje bardzo przyjemny i niepowtarzalny klimat.